Page 52 - VacationistJun19
P. 52
52 SIAM PARADISE
Story by Paladisai Sitthithanyakij
สีสัน...ขบวนพยุหยาตรา
เลียบพระนครแห่งกษัตริย์
พระราชพิธีบรมราชาภิเษกที่ผ่านมานั้น หลายคนประทับใจกับ
การเสด็จฯ พยุหยาตราเลียบพระนครซึ่งมีความส�าคัญ
ส�าหรับไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินที่จะมีโอกาสได้ชื่นชมพระบารมีของ
พระเจ้าแผ่นดินครั้งหนึ่งในชีวิต ท�าให้ได้ชมสีสันขบวน
พยุหยาตราที่ฝึกซ้อมตามแบบแผนนั้นสง่างามสม
พระเกียรติยศแห่งองค์พระมหากษัตริย์ยิ่งนักและยังเป็นสีสัน
ของนักการถ่ายภาพที่บันทึกมุมมองอันน่าประทับใจไว้ด้วย
ารจัดขบวนพยุหยาตราเลียบพระนครนั้นสืบเนื่องมาจาก “พิธีราช
ก สูยะ” ซึ่งเป็นการแห่แหนผู้ที่เป็นพระมหากษัตริย์ หลังจากพระราช
พิธีบรมราชาภิเษกเสร็จจากการที่ พราหมณ์ท�าพิธีสรงน�้ามุรธาภิเษก
ได้มอบราชสมบัติเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์และเครื่องราชูปโภคที่ส�าคัญ
กษัตริย์ทรงกระท�าสัตย์สาบานว่าจะปกครองบ้านเมืองด้วยทศพิธราชธรรม
จักรพรรดิและสวัสดิราช แล้ว การเสด็จพระราชด�าเนินเลียบพระนคร
จึงเป็นราชประเพณีโบราณที่จัดขึ้นเพื่อประกาศพระบรมเดชานุภาพของ
พระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่ให้อาณาประชาราษฎร์ และหัวเมืองต่างๆ
ได้ประจักษ์ในพระบุญญาธิการ ดังที่สมเด็จฯ กรมพระยาด�ารงราชานุภาพ
ทรงสันนิษฐานไว้ในพระราชพงศาวดารรัชกาลที่ ๕ ว่า “…ประเพณีเดิม
เห็นจะเสด็จเลียบถึงเมืองที่รายรอบมณฑลราชธานี ต้องเสด็จโดยทาง
บกบ้าง ทางเรือบ้าง และประทับรอนแรมเป็นระยะไปหลายวันจนกว่า
จะรอบมณฑลราชธานี เพื่อบ�ารุงความสามิภักดิ์ และให้ประจักษ์พระ
เดชานุภาพแก่ประชาชนทั้งหลาย ครั้นนานมา เห็นเป็นการล�าบากโดย
มิจ�าเป็น จึงย่นระยะทางลงเป็นเพียงเลียบพระนครราชธานี แล้วย่อลง
มาอีกชั้นหนึ่ง คงแห่เสด็จเลียบรอบก�าแพงพระนครแต่ทางเรือ ส่วนทาง
บกเป็นแต่แห่เสด็จเลียบรอบบริเวณพระราชวัง…”
ดังนั้นการเสด็จพระราชด�าเนินเลียบพระนครให้ไพร่ฟ้าข้าแผ่นดิน
ประจักษ์ถึงพระบุญญาธิการแก่ผู้คนจ�านวนมากนั้น จึงจ�าเป็นต้องจัด
ขบวนแห่แสดงแสนยานุภาพแห่งกษัตริย์อย่างยิ่งใหญ่มโหฬารตามอย่าง
การจัดทัพท�าสงคราม ซึ่งมีการระบุขบวนขุนนางและแม่ทัพนายกองใน
ทุกกรมกองตามพยุหยาตราที่ใช้คนเป็นจ�านวนมาก ในสมัยอยุธยานั้น
ระบุการจัดขบวนคนในขบวนแห่นี้นับจ�านวนหมื่นคน และมีการจัด
ขบวนพยุหยาตราทางสถลมารคคือทางบก และขบวนพยุหยาตราทาง
Vacationist | June 2019 www.VacationistMag.com
