Page 65 - VacationistApr19
P. 65
ความส�าคัญของพิธีนี้อยู่ที่ “น�้า” และน�้าที่น�ามาใช้ในพิธีนี้
เรียกว่า “น�้ามุรธาภิเษก” ซึ่งมีความหมายอธิบายว่า มุรธา +
อภิเษก มาจากค�าว่า มุรธา แปลว่า พระเศียร ดังนั้น
น�้ามุรธาภิเษกจึงหมายถึง น�้ารดพระเศียร
มาจาก บ่อน�้าศักดิ์สิทธิ์ ๔ แห่งของแคว้นสุวรรณภูมิคือ สระยม สระนา สระคา
และสระแก้ว มาท�าพิธีปราบดาภิเษกในเบื้องต้น ก่อนพระราชพิธีครั้งนั้นพระองค์
ทรงโปรดเกล้าฯ ให้นิมนต์พระสงฆ์สวดพระพุทธมนต์รอบพระบรมมหาราชวัง
๓ วันตั้งแต่วันที่ ๑๐-๑๒ มิถุนายน พ.ศ. ๒๓๒๕ ส่วนพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
ในวันที่ ๑๓ มิถุนายน พ.ศ. ๒๓๒๕ สมเด็จพระเจ้าแผ่นดินต้น ทรงสถาปนา
พระอัฐิพระชนกทองดีขึ้นเป็น “สมเด็จพระชนกาธิบดี” พระปฐมราชวงศ์จักรี
จากนั้นจึงปราบดาภิเษกพระองค์ เป็นสมเด็จพระปฐมกษัตริย์ราชวงศ์จักรีและ
สถาปนาพระบรมวงศ์ในราชตระกูลเป็นราชวงศ์จักรีตามล�าดับ
ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งที่ ๒ หลังจากมีการสร้างพระที่นั่งมหา
ปราสาทราชมณเฑียรและพระบรมมหาราชวังเสร็จแล้วพร้อมกับสร้างเครื่อง
เบญจราชกกุธภัณฑ์ครบถ้วน สมเด็จพระเจ้าแผ่นดินต้น รัชกาลที่ ๑ พระองค์
โปรดให้ตั้งพระราชพิธีบรมราชาภิเษกโดยสมบูรณ์ตามแบบราชประเพณีที่สืบ
แต่กรุงศรีอยุธยา เมื่อปี พ.ศ. ๒๓๒๘ พระราชพิธีในคราวนั้น นอกจากจะใช้น�้า
จากบ่อน�้าศักดิ์สิทธิ์ ๔ แห่งแหล่งเดียวกับพระราชพิธีสมัยอยุธยาแล้ว พระองค์
ยังโปรดให้น�าน�้าจากแม่น�้า ๕ สาย ที่เรียกกันว่า “เบญจสุทธิคงคา” มาอนุโลม
ตามต�าราของพราหมณ์ที่ใช้แม่น�้า ๕ สายในชมพูทวีปด้วย โดยตักน�้ามาจากแม่น�้า
๕ สายส�าคัญในพระราชอาณาจักร การรวมน�้าจากแหล่งต่างๆ ในประเทศ จึงมี
ความหมายถึงการใช้น�้าเป็นสื่อถวายพระราชอ�านาจแด่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
องค์ใหม่ไปทั่วราชอาณาจักรด้วย
www.VacationistMag.com April 2019 | Vacationist | 65