Page 63 - VacationistDec19
P. 63
ขบวนพยุหยาตราทางชลมารค
สร้างเรือพระที่นั่งกิ่งขึ้นเพิ่มเติม และยังได้
คิดน�าการเห่เรือมาใช้ ซึ่งมีวรรณคดีส�าคัญ
คือกาพย์เห่เรือของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์หรือ
เจ้าฟ้ากุ้ง ซึ่งถือเป็นต้นแบบกาพย์เห่เรือ
แต่งกันมาจนทุกวันนี้ สมัยกรุงธนบุรี สมเด็จ
พระเจ้ากรุงธนบุรีหรือพระเจ้าตากสินมหาราช
ทรงสร้างเรือรบและเรือราชพิธีขึ้นใหม่แทน
เรือที่มีอยู่เดิมตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยาซึ่ง วรรณคดีส�าหรับกระบวนพยุหยาตรา ฝึกซ้อมล่วงหน้าที่ใช้เวลามาก อีกทั้งยังต้อง
ถูกท�าลายไปจ�านวนมาก สมัยนี้พระองค์ ทางชลมารคในรัชกาลพระบาทสมเด็จ บูรณะซ่อมแซมเรือพระที่นั่งและเรือบริวาร
ทรงมุ่งเน้นเรือเอกชัยส�าหรับใช้ในการ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช คือ ที่ช�ารุดเนื่องจากการเก็บรักษาไว้มานาน
สงครามสู้รบทางน�้าเป็นส่วนใหญ่ ส่วนเรือ ลิลิตพยุหยาตราเพชรพวง ลิลิตพรรณนา อีกด้วย
ส�าคัญส�าหรับพระราชพิธีโบราณนั้นทรง กระบวนเรือ ซึ่งแต่งโดยเจ้าพระยาพระคลัง ด้วยเหตุนี้พระราชพิธีขบวนพยุหยาตรา
สร้างเรือพระที่นั่งสุวรรณพิไชยนาวาท้ายรถ (หน) เมื่อ พ.ศ. ๒๓๓๐ ส่วนการเห่เรือนั้น ทางชลมารค ในเดือนธันวาคมนี้ จึงเป็นที่
เรือพระที่นั่งศรีสักหลาด และเรือโขมดยา ได้แบ่งออกเป็น ๒ ประเภทคือ การเห่เรือหลวง ทุกคนรอคอยเพื่อจะได้ชมพระราชพิธีที่
ปิดทองทึบ เป็นต้น และสมัยรัตนโกสินทร์ ในงานพระราชพิธี และการเห่เรือเล่นของ เป็นกระบวนแสนยานุภาพทางน�้าตามแบบ
ได้มีการสร้างเรือพระที่นั่งส�าคัญเพิ่มขึ้นตาม ชาวบ้านในงานต่างๆ ที่มีการพัฒนามาเป็น โบราณ เป็นมรดกทางวัฒนธรรมหนึ่งเดียว
แบบเรือพระราชพิธีอย่างโบราณอีกหลายล�า เพลงเรือหน้าน�้าในท้องทุ่ง ซึ่งนับวันจะ ในโลกที่ชาวไทยทุกคนและชาวต่างประเทศ
โดยรักษาขนบประเพณีตามแบบแผนเดิมที่ หมดไป ที่ยังรักษาก็คงเหลือแต่การเห่เรือ จะได้มีโอกาสชื่นชมพระบารมีและพระราช
มีมาแต่สมัยอยุธยา ซึ่งปัจจุบันมีเรือพระที่นั่ง ในพระราชพิธีส�าคัญที่มีการจัดกระบวน พิธีที่เฉลิมพระเกียรติยศด้วยความส�านึกใน
ส�าคัญได้แก่ เรือพระสุพรรณหงส์ เรือ พยุหยาตราทางชลมารค เท่านั้น ซึ่งขึ้นอยู่ พระมหากรุณาธิคุณของในหลวง รัชกาลที่
อนันตนาคราช เรืออเนกชาติภุชงค์ และเรือ กับวาระของพระราชพิธีส�าคัญที่ไม่ได้มี ๑๐ สมเด็จพระราชาธิราชพระองค์ใหม่ของ
พระนารายณ์ทรงครุฑ รัชกาลที่ ๙ ได้ง่ายนัก ด้วยต้องเตรียมความพร้อมและ ปวงชนชาวไทย
www.VacationistMag.com November 2019 | Vacationist | 63
