Page 65 - Vacationist June17
P. 65
ส่งเสด็จพระราชากลับสู่สวรรค์ยัง
เขาพระสุเมรุตามคติความเชื่อเรื่อง
สมมติเทพที่ว่ากษัตริย์ทรงเป็นเทพเจ้า
ที่อวตารลงมาเพื่อปกครองมวลมนุษย์
นั่นเอง
การจัดวางประติมากรรมเพื่อ
สร้างให้พระเมรุมาศเป็นสรวงสวรรค์
จึงยึดถือแบบแผนตามคติจักรวาล
โดยมีการจัดวางผังสถาปัตยกรรม
ดุจบุษบกที่มีเรือนยอดดุจพระวิมาน
ประติมากรรมประกอบแต่ละชิ้นนั้น
ให้มีความหมายเฉพาะตัว และจัดวาง
“รามาธิบดี” ที่เป็นพระนามที่เชื่อมโยงคติความนับถือไปถึงพระมหาเทพ เรียงล�าดับชั้นของพระเมรุมาศให้สอดคล้องกับเขาพระสุเมรุ เป็น
ทั้งสามหรือตรีมูรติ คือ พระพรหม พระศิวะ พระนารายณ์ โดยพระพรหม สัญลักษณ์ถึงสวรรค์ชั้นภูมิต่างๆ อันเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์หิมพานต์
นั้นสถิต ณ พระศิวะหรือพระอิศวร สถิต ณ เขาไกรลาสตามคติ และหมู่เทพ เทวดาในแต่ละชั้น โดยยึดแบบแผนการสร้างพระเมรุมาศ
“เทวราชา” และพระวิษณุหรือพระนารายณ์ สถิต ณ เกษียรสมุทรเพื่อ ของพระราชาธิราชในกรุงรัตนโกสินทร์มาเป็นแบบอย่าง โดยสร้าง
คอยรักษาและคุ้มครองโลกตามคติ “รามราชา” พระเมรุมาศจ�าลองเป็นเขาพระสุเมรุกลางสนามหลวงนั้นก�าหนดสร้าง
ดังนั้นการสร้างพระเมรุมาศและประติมากรรมประดับพระเมรุมาศ พระเมรุมาศทรงบุษบก ๙ ชั้น สูง ๕๐.๔๙ เมตร ให้เป็นองค์ประธานอยู่
ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ ตรงกลาง และรายรอบด้วยซุ้มบุษบกมีเรือนยอด ๘ ซุ้ม โดยประดับสัตว์
จึงมีรูปแบบสถาปัตยกรรมที่วิจิตรตระการตาและยิ่งใหญ่ตามแนวคิด หิมพานต์ซึ่งมีพื้นที่โดยรอบเป็นผังสี่เหลี่ยมจัตุรัสกว้างด้านละ ๖๐ เมตร
เรื่องคติจักรวาลของศาสนาพราหมณ์ฮินดูและพุทธศาสนาเช่นกัน เนรมิตให้เป็นสรวงสวรรค์บนดินด้วยสีสันศิลปกรรมไทยที่งดงาม
โดยเทียบว่าพระเมรุมาศนั้นเป็นสัญลักษณ์แทนเขาพระสุเมรุอันเป็น หนึ่งเดียวในแผ่นดิน |
ศูนย์กลางของจักรวาล โดยรอบพระเมรุมาศนั้นมีอาคารบุษบกน้อย
รายล้อมเปรียบได้กับเขาสัตบริภัณฑ์ หรือ เขาบริวารทั้ง ๗ ของยอดเขา
พระสุเมรุ ในคติพราหมณ์ฮินดูและพุทธศาสนานั้นได้กล่าวถึง
เขาพระสุเมรุ ไว้ว่าเป็นดินแดนแห่งสรวงสวรรค์ที่มีเทพ เทวดา และ
สัตว์ป่าหิมพานต์อาศัยอยู่ พระเมรุมาศองค์นี้ เป็นพระเมรุมาศขนาดใหญ่
ที่มีพระเมรุมาศและซุ้มอาคารบุษบกน้อยอยู่รอบรวมเป็น ๙ ยอด
โดยรอบพระเมรุมาศนั้นประกอบด้วยประติมากรรมรูปต่างๆ ที่สื่อ
ความหมายถึงชีวิตในแดนสุขาวดี พระราชพิธีอันเนื่องพระบรมศพ
จึงท�าให้มีการสร้างสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมเนรมิต งานศิลปกรรม
อันวิจิตรพิสดาร และการจัดริ้วขบวนพระเกียรติยศอัญเชิญมากระท�าพิธี
ที่พระเมรุมาศนั้น ประดุจได้กับเทพเทวาเสด็จกลับไปยังแดนสวรรค์
การถวายพระเพลิงพระบรมศพที่พระเมรุมาศ จึงเปรียบเสมือนการ
|
June 2017 Vacationist 65
www.VacationistMag.com
